Czy da się założyć anonimowe konto bankowe

Anonimowe konto bankowe w Polsce?

Zgodnie z polskim prawem bankowym konto bankowe bez danych osobowych nie może istnieć. Przy zakładaniu konta  zawsze należy podać dane osobowe, które muszą być w wiarygodny sposób zweryfikowane. Sam dowód osobisty nie wystarczy - naszą tożsamość musi jeszcze potwierdzić kurier lub przelew z innego konta bankowego, przy zakładaniu którego ktoś musiał osobiście zweryfikować, że jesteśmy osobą, za którą się podajemy.

Konta bankowe są poddawane inwigilacji nie tyle przez osobisty wzrok urzędnika skarbowego, co przez specjalne algorytmy wykrywające podejrzane operacje na rachunku. Dzięki temu banki są w stanie wykryć, które konta są używane do nielegalnych operacji bez faktycznego naruszania prywatności swoich klientów. Wydaje się to być dobrym kompromisem pomiędzy anonimowością klientów a potrzebami współczesnego państwa. W końcu nam wszystkim powinno zależeć na tym, by podatki były uczciwie płacone, urzędnicy nie byli skorumpowani, a przestępcy nie mogli czuć się bezpiecznie z zyskami z nielegalnej działalności.

Wszystkie banki w Polsce są zobowiązane do zachowania tzw. tajemnicy bankowej, czyli nieujawniania nikomu informacji na temat naszych finansów bez istotnej przyczyny. Prawo do jej uchylenia mają tylko służby działające w konkretnej sprawie, oraz instytucje finansowe, którym na to pozwolimy. Przykładowo możemy zgodzić się na ujawnienie danych z konta bankowego przy okazji ubiegania się o pożyczkę czy kredyt, co w oczach pożyczkodawcy zwiększy naszą wiarygodność finansową. 

Chęć posiadania anonimowego konta w banku nie jest nieracjonalna. Przykładowo, jeśli wykonujemy do kogoś przelew, to może on sprawdzić pod jakim adresem żyjemy, a więc np. ocenić wartość naszego majątku. To stosunkowo wrażliwa informacja. Jeśli chcemy tego uniknąć, to w łatwy sposób można wykonać anonimowy przelew. Wystarczy posłużyć się usługami pośredniczenia w płatnościach.  

Konto bankowe w Szwajcarii

Bardziej zaawansowanym sposobem jest konto w Szwajcarii lub Austrii. Bankowość w tych krajach jest znana z dbałości o prywatność swoich klientów. Od jakiegoś czasu również i szwajcarskie konta nie są ‘pancerne’ dla przeróżnych służb. Złote czasy bankowości szwajcarskiej skończyły się przez pazerność bankierów. Uciekając przed fiskusem ludzie z całej Europy i świata lokowali w tym kraju swój majątek. Taka sytuacja nie mogła trwać wiecznie. Szwajcaria wreszcie dostosowała się do unijnych regulacji i wymienia informacje z europejskim systemem bankowym. Wciąż jednak używanie szwajcarskiego konta zapewnia więcej prywatności niż zwykłego polskiego konta.

Osobną kategorię szwajcarskich kont bankowych stanowią konta numeryczne (niem. nummerkonto). W dawniejszych czasach, niczym w szpiegowskich filmach, takie konta zapewniały całkowitą anonimowość. Były zakładane na hasło, czyli nikt nie znał tożsamości właściciela konta, a operacji na nim dokonywało się przez podanie właśnie hasła. Bez konieczności podawania żadnych danych osobowych. Wszelkie konieczne dane osobowe należały do pełnomocnika, który oczywiście nie był prawdziwym właścicielem. Obecnie w szwajcarskim systemie bankowym nie można zachować bezwarunkowej anonimowości, ale wciąż przy rubryce nazwa nadawcy odbiorcy przelewu z nummerkonta nie są w stanie zobaczyć prawdziwego imienia i nazwiska. 

Konto w Szwajcarii można oczywiście założyć online, tak jak każde inne konto. Największym dostawcą usług tego typu jest CIM Bank. Konieczne przy okazji zakładanie takiego konta będzie naturalnie podanie swojego dowodu osobistego. Wystarczy jego zdjęcie. Wadą ‘anonimowego’ konta w Szwajcarii są opłaty. Zwykłe konto w CIM Bank wiąże się np. z opłatami za przelewy (15 franków każdy), a ‘tajne’ nummerkonto z horrendalnymi wręcz wymaganiami finansowymi. 

Konto na kajmanach i w innych egzotycznych lokalizacjach

Bardziej opłacalne może być poszukanie bezpiecznej przystani dla naszych środków finansowych w krajach spoza Unii Europejskiej. Popularne kierunki to Kajmany, Belize czy Wyspy Dziewicze. By z nich korzystać należy w każdym przypadku potwierdzić swoją tożsamość. Jest to jednak proste, a takie egzotyczne konto na pewno zapewnia większą prywatność, niż zwyczajne polskie konto bankowe. W ramach testów udało nam się założyć za granicą konto online na ADV Cash (posiadacz licencji bankowej na Belize) w zaledwie kilka minut. Takie i podobne mu konta na pewno nie uczestniczą w np. systemie OGNIVO, służącym do poszukiwania majątku dłużników przez komornika. Wciąż jednak konta tego typu nie są całkowicie anonimowe. 

Ich miejsce zajęły bardziej wymyślne konstrukcje prawne, takie jak spółki-wydmuszki na Kajmanach, Belize czy Hongkongu. Spółki offshore (tak nazywa się spółki zagraniczne zakładane w celu optymalizacji podatkowej), pod warunkiem że są poprawnie stworzone, zapewniają anonimowość i bezpieczeństwo ich właścicielom. Stworzenie zagranicznej, anonimowej spółki to skomplikowane przedsięwzięcie, które lepiej jest powierzyć prawnikowi, a cała operacja będzie opłacalna dopiero przy operowaniu bardzo wysokimi kwotami. Nawet po sekretnych operacjach w egzotycznych krajach, jak udowodniła afera Panama Papers, pozostaje ślad. Rodzi to też pytanie, dlaczego ktoś miałby ukrywać swoje pieniądze w taki sposób. Takie działania, dokonywane zarówno przez osoby prywatne, jak i firmy czy korporacje są niekorzystne dla wszystkich obywateli krajów, w których faktycznie powinny być płacone podatki. 

Konto bankowe na słupa to zły pomysł

Jako że całkowicie anonimowe konta bankowe to już przeszłość, to rodzi to pokusę, by założyć konto na tzw. słupa. Takich ‘produktów’ szukają np. osoby zadłużone, które chcą ukryć się przed komornikiem. Odpowiadają one na oferty zatytułowane przykładowo ‘sprzedam konto bankowe’. To bardzo zły pomysł. Po pierwsze to nielegalne - posługujemy się wyłudzonymi danymi osobowymi w celu osiągnięcia konkretnej korzyści. Po drugie ‘słup’ może w każdej chwili pójść do banku i odzyskać założone na niego konto. W taki sposób utracimy wszystkie zgromadzone na nim środki.

Alternatywy wobec konta bankowego

Nie tylko banki posiadają pozwolenie na przechowywanie naszych pieniędzy. Istnieją firmy takie jak Skrill, Revolut, PayPal i wiele innych, które nie są według większości definicji bankami, ale można na nich dokonywać operacji, tak jak na koncie bankowym t.j. przesyłać i przyjmować pieniądze, a nawet posługiwać się dokonywać dołączoną do konta kartą płatniczą. Co ciekawe często oferują swoje usługi po konkurencyjnych wobec banków stawkach - na przykład mogą działać jak karta wielowalutowa, a więc oferować wymianę walut bez opłat. Nie są one oczywiście anonimowe, ale jednocześnie nie są polskimi kontami bankowymi, zapewniają więc zwiększony stopień prywatności. 

Nie trzeba wcale posiadać konta w banku, by móc posługiwać się ‘plastikowym pieniądzem’. Na rynku funkcjonuje wiele kart typu prepaid, w tym wydawanych przez polskie banki. Takie karty można doładowywać przez internet, używając prepaid niemal tak, jak zwyczajnego konta bankowego. Zgodnie z zaleceniami KNF karty prepaid, którymi można płacić w każdym miejscu muszą być przypisane do konkretnej osoby, ale już karty do płatności internetowych - niekoniecznie (np. paysafecard). W taki właśnie sposób, przynajmniej częściowo, istnieje w Polsce anonimowa karta płatnicza. 

Kryptowaluty

Całkowicie alternatywnym sposobem na przechowywanie majątku jest inwestycja w kryptowaluty. Transakcje kryptowalutami są praktycznie niemożliwe do prześledzenia, a posługiwanie się nimi jest w Polsce całkowicie legalne. Wystarczy założyć portfel z wybraną kryptowalutą online lub na swoim komputerze osobistym czy telefonie komórkowym i oczywiście nabyć kryptowaluty. Wymiana kryptowalut na złotówki nie jest jednak prosta i wiąże się ze sporymi opłatami. 

Kryptowaluty są bezpieczne, dopóki nie utracimy nośnika portfela lub hasła do niego, albo do momentu kiedy giełda na której posiadamy swój portfel (jeśli zdecydujemy się powierzyć jej kryptowaluty) nie upadnie. Nie jest to koniec wad kryptowalut. Największą bolączką tych wirtualnych pieniędzy są potężne wahania kursu. W jeden dzień kryptowaluta może zyskać bądź stracić np. ⅓ swojej wartości i nikogo to nie zdziwi. Ciężko jest więc nazwać taką formę lokowania pieniędzy bezpieczną - to raczej spekulacja inwestycyjna.