Sód i potas oraz ich rola w organizmie osób uprawiających sport
Sód i potas to pierwiastki, których niedobory mogą dotyczyć zarówno osób uprawiających sport rekreacyjnie, jak i wyczynowo. Ich utrata wynika przede wszystkim z niewystarczającego nawadniania organizmu podczas wysiłku – zarówno pod względem częstotliwości przyjmowania płynów, jak i ich jakości. Czym dokładnie są te pierwiastki, jakie pełnią funkcje i jakie konsekwencje może mieć ich niedobór u sportowców? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Sód i potas w organizmie
Niezależnie od poziomu aktywności fizycznej, zarówno sód, jak i potas powinny być codziennie dostarczane wraz z dietą. W szczególnych przypadkach, takich jak intensywne uprawianie sportu amatorskiego lub zawodowego, warto rozważyć wprowadzenie dodatkowych źródeł tych elektrolitów. Bez względu na to, czy wybierzemy specjalistyczne napoje nawadniające, czy suplementy, należy wcześniej sprawdzić wyjściowy poziom elektrolitów we krwi.
Stężenie sodu i potasu we krwi, ale także ogólną kondycję organizmu pozwala ocenić Pakiet sportowym ogólnym dostępny w ALAB sport: https://alabsport.pl/pakiety/sportowy-ogolny
Sód i potas – jakie jest ich znaczenie dla sportowców?
Sód i potas odgrywają kluczową rolę w przypadku trenujących sportowców, wpływając na równowagę elektrolitową oraz wydolność fizyczną. Sód pomaga utrzymać prawidłowy poziom nawodnienia organizmu, a jego odpowiednie zbilansowanie może wspierać wydajność sportową. Potas natomiast wspomaga funkcjonowanie układu mięśniowego i może redukować zmęczenie mięśni, przyczyniając się do lepszej regeneracji.
Niski sód – objawy niedoboru w organizmie
Niedobór sodu, znany jako hiponatremia, to stan, w którym jego stężenie w organizmie jest zbyt niskie. Może stanowić poważny problem dla sportowców, którzy tracą elektrolity podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Objawy hiponatremii, w zależności od jej stopnia i nasilenia, mogą obejmować:
- niskie ciśnienie krwi,
- zwiększone pragnienie,
- nasiloną diurezę,
- skurcze mięśni i dezorientację,
- bóle i zawroty głowy,
- zaburzenia snu i zmęczenie.
Niski potas – objawy niedoboru w organizmie
Niedobór potasu (hipokaliemia) u sportowców może prowadzić do różnych objawów, które negatywnie wpływają na wydajność oraz zdrowie. Potas jest kluczowym elektrolitem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania mięśni i układu nerwowego, dlatego jego niedobór może powodować przede wszystkim:
- skurcze mięśni,
- zmęczenie i osłabienie mięśni,
- zaburzenia rytmu serca,
- upośledzoną tolerancję glukozy,
- nadmierne pragnienie,
- nadmierne oddawanie moczu.
Jak utrzymać prawidłowy poziom sodu i potasu we krwi na co dzień i w trakcie treningu?
W pierwszej kolejności warto zadbać o dostarczanie sodu i potasu z pożywienia. Sód jest składnikiem soli kuchennej i dlatego w diecie sportowca nie należy jej całkowicie eliminować, lecz dostosować spożycie do indywidualnych potrzeb organizmu. Sód znajdziemy również w pieczywie, serach żółtych i pleśniowych. Świetnym źródłem potasu są natomiast awokado, banany, pomidory, ziemniaki oraz nabiał. Duże ilości tego pierwiastka zawierają także czekolada, pistacje i suszone morele, jednak ze względu na wysoką wartość energetyczną tych produktów warto spożywać je z umiarem.
Aby utrzymać odpowiedni poziom sodu i potasu w organizmie, kluczowe jest również właściwe nawodnienie. W okresie okołotreningowym zaleca się picie wody wysokozmineralizowanej, bogatej w sód, potas, magnez i wodorowęglany. Poza tym okresem można wybierać wodę średniozmineralizowaną. Podczas treningów trwających do godziny wystarczy spożywanie samej wody, natomiast przy wysiłku dłuższym niż godzina lub w warunkach wysokiej temperatury i wilgotności warto sięgnąć po napoje izotoniczne, które wspomagają nawodnienie i zapobiegają utracie elektrolitów.
Należy pamiętać, że niektóre leki i suplementy mogą wpływać na poziom elektrolitów w organizmie, obniżając go lub zwiększając. Dlatego przed włączeniem dodatkowych preparatów należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Dbając o odpowiednio zbilansowaną dietę, nawodnienie w ciągu dnia, a także w trakcie treningu, bardzo trudno o niedobory sodu i potasu. Jeżeli masz wątpliwości co do swojego poziomu elektrolitów, wykonaj badania i skonsultuj wyniki ze specjalistą.
Bibliografia:
- https://alabsport.pl/blog/sod-a-wysilek-fizyczny/
- https://alabsport.pl/blog/potas-w-diecie-sportowca/
- Frączek B, Dietetyka sportowa, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019
Artykuł sponsorowany