Złe prognozy dla plantatorów buraków
Po negocjacjach przedstawicieli plantatorów z firmą Sützucker udało się na poczet podziału zysku wynegocjować dodatkowe dwa euro, a więc 8 euro za zeszły rok. Rolnicy na rozliczenie całkowite czekają do końca listopada. Prognozy na ten rok są jednak gorsze.
– Sützucker zaproponował nam 3 euro. Nie zgodziliśmy się na to i po trwających dwa dni pertraktacjach uzyskaliśmy dodatkowe euro i mamy gwarantowane 4 euro. Ponadto firma Sützucker przyrzekła, że wrócimy do tematu na koniec stycznia, kiedy po zakończeniu kampanii kwota może zostać podwojona. Wszystko jednak zależy od tego, w jakiej cenie zostanie sprzedany cukier – tłumaczył plantatorom prezes Zrzeszenia Plantatorów Roślin Okopowych w Raciborzu Henryk Stuchły. Podpisane porozumienie branżowe z firmą Sützucker przewiduje, że oprócz ceny minimalnej 26,29 euro, jeśli średnia cena cukru w Polsce przekroczy 454,4 euro, to rolnicy otrzymają podział nadwyżki w proporcjach 45% dla plantatora i 55% dla producenta cukru.
Siła w związkach plantatorów
O cenach buraków oraz o regulacjach prawnych, a w szczególności o tym, co będzie się działo po 2017 r., kiedy zniesiony zostanie system kwotowy, mówił Rafał Strachota, pracownik Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego. Przypomniał, że podstawowym celem krajowego związku jest reprezentacja i ochrona interesów plantatorów buraka cukrowego. Obecnie zrzesza on 32 związki regionalne.
W Polsce jest czterech producentów cukru, do których należy 18 cukrowni. Największym z nich jest Krajowa Spółka Cukrowa, która posiada siedem cukrowni i blisko 40 proc. udziałów w rynku. Drugim producentem pod względem udziałów w rynku jest Pfeifer&Langen, do którego należą trzy cukrownie. Największy w Europie Sützucker (jedna czwarta europejskiej produkcji cukru) posiada 25 proc. udziałów w rynku polskim i pięć cukrowni na południu i południowym wschodzie, a Nordzucker również firma niemiecka jest w posiadaniu dwóch cukrowni. Spółdzielnie plantatorskie, które są własnością rolników, produkują blisko 70 proc. cukru w Europie. To trend, który od kilkudziesięciu lat postępuje w Europie, dlatego spółdzielnie rozrosły się do dużych rozmiarów. W naszym kraju jest 35,5 tys. plantatorów buraka cukrowego, a obszar upraw sięga 185 tys. ha.
Kampania 2013/2014
W Polsce istotna jest cena cukru kwotowego. W październiku 2012 r. wynosiła ona prawie 740 euro za tonę, po czym sukcesywnie spadała i we wrześniu 2013 r. osiągnęła 668 euro za tonę. W efekcie średnią cenę cukru w Polsce wyszacowano na 707,19 euro za tonę. Stała się podstawą do naliczenia podziału nadwyżki dla plantatorów buraków za kampanię 2012/2013. W Polsce ceny te były zróżnicowane, najniższa obowiązywała w Pfeifer&Langen i wynosiła niespełna 160 zł za tonę buraków, najwyższe ceny płacił Nordzucker – nieco ponad 185 zł za tonę, natomiast Sützucker ok. 175 zł za tonę.
Ponieważ ceny spadają, przy kalkulacji na poziomie 600 euro za tonę, ostateczna cena za buraki – przy 16-proc. zawartości cukru – w kampanii 2013/2014 powinna wynieść ok. 150 zł. Rozporządzenie ministra przewiduje drobną różnicę wynoszącą ok. 7 zł.
W kampanii 2013/2014 cena cukru licząca się do świadczenia, które otrzymają plantatorzy w listopadzie, wynosiła na początku kampanii 645 euro za tonę, w grudniu – 616 euro za tonę, a w styczniu 599 euro za tonę. Ponieważ w lutym cena była wyższa, istnieje nadzieja, że średni poziom przekroczy 600 euro za tonę, a tym samym utrzyma się w kampanii 2013/2014.
Ewa Osiecka