Materiały dla potomnych
Opracowanie powstało w ramach projektu „Karty wspólnej przygranicznej historii – materiały do edukacji regionalnej“, na który gminie udało się pozyskać grant z Unii Europejskiej – Programu INTERREG IIIA Czechy – Polska – Fundusz Mikroprojektów w Euroregionie „Silesia”. – Literatura poświęcona końcówce wojny na pograniczu polsko-czeskim jest wyjątkowo uboga. Postanowiliśmy wypełnić tę lukę, spisując wywiady z mieszkańcami sołectw gminy Krzyżanowice oraz partnerskich gmin czeskich – Haci, Piszta i Szilerzowic. Udało się dotrzeć do osób, które pamiętają przełom 1944 i 1945 r. Ich relacje są nieraz wstrząsające. Zadają kłam propagandzie doby PRL-u, która nic nie wspominała np. o konflikcie granicznym między Polską a Czechosłowacją – mówi wójt Leonard Fulneczek.
Przeprowadzenia wywiadów oraz opracowania szkicu, poświęconego sytuacji na pograniczu polsko-czeskim w 1945 r. i krótko po wojnie, podjął się Krzysztof Stopa, pracownik raciborskiego Archiwum. Efektem jego pracy jest dość obszerna książka, która z końcem marca ukaże się pod tytułem „Wojna – pokój – ludzie. Karty wspólnej przygranicznej historii 1945”. Zawiera wstęp historyczny, wywiady, kopie dokumentów oraz reprodukcje dawnych pocztówek z miejscowości gminy Krzyżanowice, Haci, Piszta i Szilerzowic. Co ważne, treść drukowana jest w języku polskim i czeskim.
– Zdecydowaliśmy się na wydanie 1000 egz. Wszystkie na pewno w mig się rozejdą. Znaczna część trafi do szkół. Intencją naszą było nie tylko zachowanie dla potomnych wspomnień świadków tamtych wydarzeń, ale również zredagowanie materiałów do edukacji – podkreśla wójt Fulneczek.
(waw)