Milionowa inwestycja Nędzy. W gminie powstała oczyszczalnia ścieków
O tej inwestycji w Nędzy mówiło się od lat, a jej finalizacja nastąpiła niedawno. Mowa o oczyszczalni ścieków, która powstała w Ciechowicach. – Dla mnie kwestia ścieków jest newralgiczna, jeśli chodzi o dbanie o środowisko, porządek i zdrowie ludzi. Wypuszczając ścieki niekontrolowanie do środowiska, one w jakiś sposób wracają. Stąd jest m.in. ta wzmożona liczba chorób – mówi wójt Nędzy Anna Iskała. Oczyszczalnia ścieków to jedna z najdroższych i największych inwestycji realizowanych przez Nędzę.
Wójt Anna Iskała przypomina, że gmina zdecydowała się na budowę oczyszczalni opartej na oczyszczaniu mechanicznym i biologicznym. Mowa więc o oczyszczaniu ścieków za pomocą tlenowej metody osadu czynnego, polegającej na napowietrzaniu ścieków tzw. osadem czynnym (zespół drobnoustrojów) oraz na oddzieleniu osadu od oczyszczonych ścieków. Oczyszczalnie zaprojektowano na maksymalną przepustowość, która wynika z przewidywanej średniej ilości ścieków wytworzonych w ciągu doby w aglomeracji, w ilości 720 m3/d, możliwości dowozu dodatkowych ścieków taborem sanitarnym w ilości 30 – 40 m3/d oraz około 20-procentowego przyrostu ścieków w stosunku do średniej dobowej, w ilości 160 m3/d wynikającej z możliwych dodatkowych dopływów z infiltracji z terenu, poprawy standardu wyposażenia mieszkań i rozbudowy obszaru działania. Oczyszczalnia uwzględnia etapowość realizacji sieci kanalizacyjnej. Wójt zwraca również uwagę na położenie obiektu. – Wykorzystaliśmy topografię gminy, która w tym miejscu, w którym się znajduje oczyszczalnia, jest płaska, ale bywają obniżenia w terenie i je zagospodarowaliśmy; aby pewien przepływ ścieków był grawitacyjny, a nie tylko samymi przepompowniami – mówi wójt. Oczyszczalnię zlokalizowano na krańcu sołectwa Ciechowice. Obecnie trudno określić jej dokładną lokalizację z braku nazwy konkretnej ulicy. Za jakiś czas mają ją uchwalić radni.
Jak to z tą oczyszczalnią było?
Wójt Iskała, pierwsze pomysły związane z budową oczyszczalni datuje na 2006 rok, czyli moment, kiedy przejęła rządy w gminie. – Jak zostałam wójtem, to tutaj w gminie właściwie nie było nic, jeśli chodzi o rzeczy związane z kanalizacją. Tutaj nawet nie było aglomeracji, czyli obszaru przyporządkowanego oczyszczalni – wspomina. Wskazuje, że sporym ułatwieniem dla samorządu był fakt, że Nędza znajduje się w otulinie Cysterskiego Parku Krajobrazowego. – Wówczas nie wymagano, tego, aby odpowiednia liczba mieszkańców przypadała na kilometr kanalizacji, więc mogliśmy wszystkie sołectwa przyłączyć do jednej oczyszczalni w Ciechowicach. W międzyczasie jak mieliśmy wszystko dograne, zmieniły się przepisy i jednak mimo Parku Krajobrazowego wymagana była pewna liczba mieszkańców na kilometr kanalizacji*. Nie spełnialiśmy więc tego warunku, biorąc pod uwagę wszystkie sołectwa. Wykreśliliśmy więc Szymocice i Górki Śląskie – opowiada wójt.
Następnie samorząd przymierzył się do budowy z własnych pieniędzy sieci kanalizacyjnej w Ciechowicach. Brano pod uwagę sięgnięcie po środki zewnętrzne, jednak zdawano sobie sprawę, że takim sposobem gmina będzie musiała wykazać się efektem ekologicznym, czyli wykorzystaniem sieci do przepływu ścieków. To nie było wtedy możliwe, bo nie istniała jeszcze oczyszczalnia. W międzyczasie starano się o pozyskanie środków zewnętrznych na jej budowę. Przystąpiono do niej w sierpniu 2018 roku. Zadaniem zajęło się wyłonione w przetargu konsorcjum firm Reddo Piotr Trybała Przedsiębiorstwo Robót Budowlano-Instalacyjnych z Gliwic oraz Stalbudom Sp. z o.o. z Warszawy. Inwestycja opiewa na 8.6 mln zł, z czego dofinansowanie ze strony UE wynosi 4,7 mln zł, a z WFOŚiGW w Katowicach – 1,5 mln zł. Natomiast wkład własny gminy wyniesie około 3 mln zł.
Oczyszczalnia jest po odbiorze technicznym. – Nie ma jeszcze odbioru związanego z rozruchem ze względu na koronawirus. Na początku ścieków będzie mało. Zmieni się to, gdy ruszą szkoły i przedszkola, które teraz pracują on-line. Rozruch z otwarciem prawdopodobnie odbędzie się na przełomie września i października – wyjaśnia wójt Iskała.
Gmina dopłaci mieszkańcom Ciechowic
Obecnie trwają przyłącza mieszkańców Ciechowic do kanalizacji. To wydatek w części finansowany przez gminę i mieszkańców. Można jednak się spodziewać, że wraz z podłączeniem tylko jednego, niewielkiego sołectwa do kanalizacji, a finalnie doprowadzeniem ścieków do oczyszczalni, taryfa kanalizacyjna dla mieszkańców będzie wysoka. Wójt Iskała zwraca uwagę, że mieszkańcy są o tym informowani. Jednak dla wyrównania będzie dopłata gminy. – Nie może to sołectwo być karane za to, że jest pierwsze – twierdzi wójt.
Do pełnego wykorzystywania oczyszczalni potrzebna jest sieć. Samorząd zamierza skanalizować kolejne fragmenty gminy. Najpierw mówi się o wybudowaniu sieci od oczyszczalni do Nędzy, gdzie już pewien fragment sieci się znajduje. Podłączanie kolejnych domostw ma się odbywać etapami, w chwili wybudowania kolejnych kanalizacyjnych odcinków. Mowa również o wykonaniu projektu dla Zawady Książęcej i Łęgu. – Kanalizację planowaliśmy na okres totalnej prosperity, teraz mamy świadomość, tego, że te pieniądze, które wpływają do budżetu, się zmniejszają – zauważa A. Iskała. Dodaje, że to z kolei odbije się na inwestycjach. – Kanalizacji praktycznie odciąć nie można, dlatego, że kwestia prawidłowej pracy oczyszczalni, to dostarczanie jak największej ilości ścieków – wyjaśnia A. Iskała.
Dawid Machecki
*Chodzi o przesył ścieków. Pomiędzy Szymocicami i Górkami Śląskimi, a Ciechowicami jest spora odległość, w której nie znajdują się żadne zabudowania.
Co z Szymocicami i Górkami Śląskimi?
W związku z wyłączeniem dwóch sołectw Nędzy z dostępu do ciechowickiej oczyszczalni pojawia się pytanie, w jaki sposób zostanie rozwiązany ten problem? Wójt Iskała wyjaśnia, że Szymocice mają zostać przyłączone do oczyszczalni znajdującej się w Kuźni Raciborskiej. W zamian za to, Turze, czyli jedno z kuźniańskich sołectw będzie podłączone do oczyszczalni w Ciechowicach. – Problemem jest jeszcze rozwiązanie kanalizacyjne w Górkach Śląskich, gdzie najprawdopodobniej skończy się to na małej oczyszczalni, która będzie tylko dla tego sołectwa – wskazuje wójt.