Fakty i mity na temat koronawirusa
Czy koronawirus, wywołujący chorobę COVID-19, jest groźniejszy od znanego nam wirusa grypy? Czy potrafimy opanować epidemię znanymi nam sposobami? Żeby zapobiegać nieuzasadnionej panice Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) stworzyła listę najczęstszych mitów, pomyłek i wątpliwości dotyczących nowego koronawirusa i wywołanej przez niego epidemii. Publikujemy ją poniżej.
- Koronawirus to nowy rodzaj zagrożenia, naukowcy nic o nim nie wiedzą – fałsz
Wyjaśnienie: Naukowcy znają 7 różnych koronawirusów. Średnio raz na dekadę pojawia się nowy koronawirus u ludzi. Wywołuje on rozmaite choroby układu oddechowego.
- Koronawirus jest bardziej zaraźliwy niż dotychczas znane nam wirusy – fałsz
Wyjaśnienie: Koronawirus SARS-CoV-2 jest bardzo zakaźny, ale daleko mu do zakaźności wirusów od dawna znanych ludzkości, takich jak wirus odry czy ospy wietrznej.
- Nie ma lekarstwa na koronawirus SARS-CoV-2 – prawda
Wyjaśnienie: Na razie nie ma szczepionki przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2. Niedostępne są też leki hamujące namnażanie się tego wirusa. Lekarze stosują dotychczas znane leki, które pomagają zwalczyć objawy choroby wirusowej (leczenie objawowe).
- Przebieg wywołanej przez koronawirusa choroby COVID-19 jest bardzo niebezpieczny i kończy się często śmiercią pacjenta – fałsz
Wyjaśnienie: U 80% chorych, przebieg choroby jest łagodny, ciężkie powikłania występują u osób starszych, z obniżoną odpornością i chorobami przewlekłymi.
- Koronawirus może się przenieść na rzeczach np. paczkach z Chin – fałsz
Wyjaśnienie: Zanim zostaną dostarczone do Polski, wirus zginie. Czas jego utrzymywania się na powierzchni zależy od wilgotności i temperatury powietrza, wirus zginie, nim dotrze do Polski.
- COVID-19 powoduje więcej zgonów, niż grypa sezonowa – prawda
Wyjaśnienie: Około 3,4 procent potwierdzonych przypadków COVID-19 było śmiertelnych, podczas gdy w przypadku grypy jest to poniżej 1 procent. Jednocześnie COVID-19 nie przenosi się tak szeroko jak grypa.
- Psy i koty mogą przenosić koronawirusa – fałsz
Wyjaśnienie: Obecnie brak dowodów naukowych na przenoszenie koronawirusa SARS– CoV–2 przez psy i koty. Jednak należy pamiętać o myciu rąk po głaskaniu bądź dotykaniu psa lub kota.
- Nie wiadomo, jak dużo czasu mija od zakażenia się koronawirusem do zachorowania. Jeśli więc ktoś był w kraju wysokiego ryzyka w grudniu, może zakażać – fałsz
Wyjaśnienie: Objawy choroby pojawiają się między drugim a czternastym dniem od zakażenia.
- Koronawirus przenosi się drogą kropelkową, tak jak wirus grypy – prawda
Wyjaśnienie: Nosiciel wirusa zakaża podczas kaszlu, kichania, mówienia. Jeśli jednak dotkniesz czegoś, co miało kontakt ze śliną osoby zakażonej, a potem dotkniesz twarzy – okolic nosa, oczu, uszu i ust, możesz się zakazić.
- Żeby się nie zakazić, trzeba nosić na twarzy maseczkę ochronną – fałsz
Wyjaśnienie: Nie zaleca się noszenia maseczek ochronnych przez osoby zdrowe. Maseczki chronią inne osoby, jeśli jesteśmy nosicielami wirusa, żebyśmy ich nie zakazili. Pod warunkiem, że często je zmieniamy. Z tego samego powodu, kichając, nie powinniśmy zasłaniać ust dłonią, którą potem dotykamy np. klamek.
- Żeby się nie zakazić, trzeba brać preparaty na wzmocnienie odporności, jeść czosnek i cebulę lub zażywać dużo witaminy C – fałsz
Wyjaśnienie: Preparaty witaminowe, mieszanki minerałów i witamin, wyciągi roślinne i zwierzęce i inne preparaty reklamowane jako „wzmacniacze odporności” nie mają wpływu na to, jak nasz system odpornościowy zareaguje w kontakcie z koronawirusem. Badania naukowe nie potwierdziły skuteczności tych preparatów w walce z koronawirusem. Ważny jest natomiast ogólny stan naszego organizmu, który zależy od higienicznego i zdrowego trybu życia.
- Koronawirus przenosi się na pieniądzach, telefonach, klamkach, przyciskach w windzie – prawda
Wyjaśnienie: Wirusy mogą przetrwać do kilku godzin na rzeczach, na których znajdują się wydzieliny np. ślina. Należy pamiętać, o myciu rąk.
- Spryskiwanie ciała wódką, płynami zawierającymi chlor, smarowanie się olejem palmowym pomaga – fałsz
Wyjaśnienie: Żadna z tych substancji nie działa na koronawirusa, a może prowadzić do niepożądanej reakcji skórnej.
- Alkohol chroni przed wirusem – fałsz
Wyjaśnienie: Picie alkoholu nie chroni przez wirusem. Alkohol obniża odporność organizmu. Wysokoprocentowy alkohol jest natomiast dobrym środkiem dezynfekującym.
- Objawy zakażenia się mogą być podobne do grypy: gorączka, kaszel i katar – prawda
Wyjaśnienie: Najczęściej występującymi objawami choroby COVID-19, wywołanej przez koronawirus SARS-CoV-2, są: gorączka, męczący kaszel, uczucie duszności oraz problemy z oddychaniem. Czasem pojawiają się też bóle mięśniowe. W poważniejszych przypadkach rozwija się ciężkie zapalenie płuc, zespół ostrej niewydolności oddechowej, posocznica i wstrząs septyczny, które mogą prowadzić do śmierci pacjenta.
- Mycie rąk całkowicie uchroni przed wirusem – fałsz
Wyjaśnienie: Mycie rąk nie zagwarantuje nam, że nie zachorujemy. Ale jest jednym z zalecanych sposobów ochrony przed potencjalnym kontaktem z koronawirusem. Uwaga, ręce należy myć prawidłowo, dokładnie, wodą z mydłem. Na stronie Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego znajdziesz instrukcję, jak to robić.
- Koronawirus jest niebezpieczny tylko dla osób starszych – fałsz
Wyjaśnienie: Zachorowania na COVID-19 obserwuje się we wszystkich grupach wiekowych. Ale najbardziej narażone na rozwinięcie ciężkiej postaci choroby i zgon są osoby starsze, z obniżoną odpornością, której towarzyszą inne choroby, w szczególności przewlekłe.
- Wiadomo, jakich zasad należy przestrzegać, by zminimalizować ryzyko zakażenia się – prawda
Wyjaśnienie: Zasady są proste i dostępne na stronie Ministerstwa Zdrowia oraz GIS. Należy: często myć dłonie wodą z mydłem lub dezynfekować je środkiem na bazie alkoholu, zachować bezpieczną odległość od rozmówcy (1 – 1,5 metra), unikać dużych skupisk ludzi, dbać o higienę miejsc, w których przygotowuje się posiłki, nie dzielić się jedzeniem np. chipsami z jednej paczki.
- Jeśli byłeś w krajach wysokiego ryzyka w ciągu ostatnich 14 dni i zaobserwujesz u siebie kaszel, wysoką gorączkę, kłopoty z oddychaniem, powinieneś zgłosić się do przychodni lub na SOR – fałsz
Wyjaśnienie: Jeśli podejrzewasz zakażenie koronawirusem i pójdziesz do przychodni lub na SOR, będziesz zakażał innych. Zamiast tego bezzwłocznie, telefonicznie powiadom stację sanitarno-epidemiologiczną lub zgłoś się do oddziału zakaźnego.
- Urządzenia do pomiaru temperatury mogą potwierdzić zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 – fałsz
Wyjaśnienie: Urządzenia pomiarowe są w stanie wykryć, że u kogoś pojawiła się gorączka, ale nie są w stanie zidentyfikować jej przyczyny.
- Dzieci przechodzą COVID-19 łagodnie – prawda
Wyjaśnienie: Zazwyczaj choroba przebiega u dzieci łagodnie. Nie znaczy to jednak, że nie zakażają się wirusem, nie chorują, ani że nie mogą zakazić innych osób. Cięższą postacią choroby zagrożone są osoby z obniżoną odpornością lub towarzyszącymi chorobami przewlekłymi.
- Osoba, która nie ma objawów choroby, nie zakaża – fałsz
Wyjaśnienie: Odnotowano przypadki, kiedy osoba bez jakichkolwiek objawów chorobowych zakaziła swoich bliskich.
- Kiedy zrobi się ciepło, problem z koronawirusem się skończy – fałsz
Wyjaśnienie: Chociaż naukowcy zakładają, że wirus SARS-CoV-2 może podobnie do wirusa grypy wykazywać sezonowość, to brak jest wystarczającej liczby dowodów naukowych na wpływ temperatury i innych czynników środowiskowych na koronawirusa.
- Mężczyźni ciężej chorują na COVID-19 – prawda
Wyjaśnienie: Statystyki wskazują, że wśród osób ciężko chorych jest więcej mężczyzn. Naukowcy sprawdzają, czemu tak się dzieje.
- Chinina pomaga na objawy COVID-19 – fałsz
Wyjaśnienie: Chinina jest lekiem na malarię, który wykazuje również słabe działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, ale ma też skutki uboczne i stosowana w niewłaściwych dawkach może być bardzo szkodliwa. Nie „załatwiaj” sobie leków na receptę, zażywaj tylko to, co przepisze Ci lekarz.
- Kup rodzinie przenośny koncentrator tlenu na wypadek zachorowania na COVID-19 – fałsz
Wyjaśnienie: Leczenie ciężkich postaci choroby COVID-19 odbywa się w szpitalu przy użyciu profesjonalnego sprzętu, pod opieką lekarza.
- Przez własny telefon można się zakazić koronawirusem – prawda
Wyjaśnienie: Telefon komórkowy jest jednym z najczęściej dotykanych przedmiotów w ciągu dnia. Dotykamy telefonu brudnymi rękoma, pozostawiając na jego powierzchni chorobotwórcze drobnoustroje. Dlatego regularnie dezynfekuj swój telefon, np. przecierając ściereczką z płynem dezynfekującym po każdym powrocie do domu, i nie korzystaj z niego podczas jedzenia.
- Ssij tabletki z cynkiem, dzięki temu wirus nie będzie namnażał się w gardle i nosie – fałsz
Wyjaśnienie: Nie przyjmuj żadnych suplementów diety bez badań i konsultacji z lekarzem, gdyż ich nieprawidłowe przyjmowanie może być szkodliwe dla zdrowia. Nie wykazano przeciwwirusowego działania suplementów zawierających cynk.
- Myj ręce zwykłym mydłem w kostce, działa lepiej niż mydła w płynie i żele do mycia – fałsz
Wyjaśnienie: Prawidłowe i częste mycie rąk, niezależnie od rodzaju stosowanego mydła, jest podstawowym środkiem higieny.
- Picie wody z kranu jest bezpieczne – prawda
Wyjaśnienie: Koronawirus nie przenosi się drogą pokarmową, a woda w kranach jest bezpieczna.
- Musisz zgolić brodę, by chronić się przed koronawirusem – fałsz
Wyjaśnienie: Broda nie wpływa na to, czy się zakazisz. Ale zachowaj higienę osobistą.
- Osoba, która zachorowała na COVID-19 i wyzdrowiała, może ponownie zachorować – fałsz
Wyjaśnienie: Aktualnie brak jest wystarczających dowodów naukowych na to, że osoba, która wyzdrowiała, może ponownie zachorować.
- Koronawirus nie zakaża drogą pokarmową, dlatego jedzenie jest bezpieczne – prawda
Wyjaśnienie: Obecnie brak dowodów naukowych na zakażenie koronawirusem drogą pokarmową. Ale pamiętaj o zachowaniu zasad higieny. Obowiązują Cię te same zasady, które należy przestrzegać po to, aby nie zarazić się bakteriami.
- Koronawirusem możesz zakazić się w publicznej toalecie – fałsz
Wyjaśnienie: Obecnie brak dowodów naukowych na potencjalne zakażenie koronawirusem poprzez korzystanie z tej samej toalety (np. przez siadanie na desce sedesowej). Natomiast publiczna toaleta jest miejscem, które odwiedza dużo osób, więc nie tylko z uwagi na koronawirusa należy myć ręce po skorzystaniu z niej. W miarę możliwości staraj się nie otwierać drzwi dłonią.
- Jeśli chcesz sprawdzić, czy nie masz koronawirusa, wykonaj ten test: weź głęboki oddech i wstrzymaj powietrze na dłużej niż 10 sekund. Jeśli uda ci się to zrobić bez kaszlu, bez dyskomfortu, duszności lub ucisku itp., oznacza, że jesteś zdrowy – fałsz
Wyjaśnienie: To nieprawdziwa informacja, taki „test” niczego nie wykrywa. Celem diagnostyki w kierunku koronawirusa stosuje się zaawansowane technologiczne testy przeprowadzane w wyspecjalizowanych laboratoriach.
- Używając monet i papierowych pieniędzy, można zarazić się koronawirusem – prawda
Wyjaśnienie: Pieniądze przechodzą z rąk do rąk. WHO zaleca zrezygnowanie z gotówki i płacenie bezdotykowo, za pomocą karty.
- Utrzymywanie wilgotności w gardle, picie co kwadrans ciepłej wody zapobiega zakażeniu –fałsz
Wyjaśnienie: Picie wody jest w odpowiedniej ilości (ok. 2 l dziennie) jest zdrowe, a błona śluzowa nosa i gardła lepiej funkcjonuje, jak jest nawilżona, więc warto utrzymywać odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach i je wietrzyć. Ale ani jedno, ani drugie nie chroni przed zakażeniem koronawirusem. źródło: pacjent.gov.pl