273 dzieci w 157 rodzinach zastępczych. Bo każde dziecko powinno mieć dom
W 2020 r. na terenie powiatu wodzisławskiego najczęstszą formą sprawowanej pieczy zastępczej były rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem. – Kiedy rodzice biologiczni nie mogą zapewnić potrzebnej opieki swoim dzieciom, wówczas inni dorośli przejmują odpowiedzialność za to, aby dzieci miały szansę nadal żyć i wychowywać się w rodzinie – mówi nam Joanna Krutkiewicz z wodzisławskiego PCPR-u.
POWIAT 16 czerwca w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) w Wodzisławiu Śl. odbyło się spotkanie przedstawicieli zarządu powiatu wodzisławskiego z reprezentacją rodzin zastępczych. Powodem był Dzień Rodzicielstwa Zastępczego obchodzony 30 maja, który jednak z uwagi na obostrzenia nie mógł się odbyć w tym terminie. Były kwiaty, słowa wdzięczności i podziękowania. Z tej okazji przedstawiamy statystyki za zeszły rok dotyczące rodzinnej pieczy zastępczej w naszym regionie.
Ile dzieci w ilu rodzinach?
W 2020 r. w rodzinnej pieczy zastępczej przebywało ogółem 273 dzieci umieszczonych w 157 rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka. „Pomimo szeregu zmian mających na celu pomoc dziecku i rodzinie, nadal wzrasta liczba dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej oraz oczekujących na umieszczenie w zastępczym środowisku rodzinnym. W minionym roku na terenie powiatu miały miejsce 44 nowe umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej” czytamy w sprawozdaniu PCPR-u dotyczącym efektów pracy rodzinnej pieczy zastępczej za zeszły rok. Dla porównania w 2019 r. 270 dzieci było umieszczonych w 158 rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka. Z kolei liczba nowych umieszczeń w rodzinnej pieczy zastępczej uplasowała się wówczas na poziomie 48.
Powody umieszczeń w pieczy zastępczej
Jak się okazuje, do najczęstszych przyczyn umieszczania dzieci poza rodziną naturalną należą dysfunkcje tkwiące w środowisku rodzinnym, przede wszystkim niewydolności opiekuńczo-wychowawcza rodziny, uzależnienie rodzica bądź rodziców od alkoholu lub narkotyków. „Znamiennym jest fakt, że na 273 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej, tylko 9 dzieci powróciło pod opiekę rodziny naturalnej. W rodzinach zastępczych oraz rodzinnych domach dziecka w 2020 r. na 273 dzieci, 28 wymagało specjalistycznego wsparcia i intensywnego kompensowania opóźnień rozwojowych z uwagi na orzeczenie o niepełnosprawności” czytamy w sprawozdaniu.
Rodziny spokrewnione, zawodowe i niezawodowe
Rodziny zastępcze spokrewnione tworzą krewni w linii prostej: dziadkowie i rodzeństwo dziecka. W powiecie wodzisławskim wśród rodzin zastępczych spokrewnionych, których w minionym roku było 105, dominowali dziadkowie dziecka, czyli osoby w kategorii wiekowej od 51 do 70 lat. W tej grupie największą liczbę stanowiły dzieci w wieku szkolnym i dojrzewania.
Rodziny zastępcze niezawodowe stanowią dalsi krewni dziecka, powinowaci i osoby niespokrewnione z małoletnimi. Wśród nich dominowały osoby w wieku od 41 do 50 lat. Łącznie w tych rodzinach przebywało w zeszłym roku 53 dzieci. Największą grupę stanowiły te w wieku szkolnym i dojrzewania oraz osoby pełnoletnie, które kontynuowały naukę i przygotowywały się do wejścia w dorosłość społeczną.
Funkcję rodzin zastępczych zawodowych pełniło w 2020 r. 13 rodzin profesjonalnie przygotowanych, mających ukończone specjalistyczne szkolenia i posiadających kwalifikacje do pełnienia roli rodziny zastępczej zawodowej. Przeważający wiek opiekunów zastępczych to 41 – 60 lat. Najliczniejszą grupę wiekową wśród dzieci i młodzieży przebywających w rodzinach zastępczych zawodowych stanowili małoletni w wieku od 7 do 13 roku życia. „Z uwagi na wiek rozwojowy, doświadczenia życiowe, w tym przeżyte straty, wychowankowie rodzin zastępczych zawodowych wymagali intensywnej pomocy i wspierania” czytamy w sprawozdaniu PCPR-u.
(juk)
3 pytania do Joanny Krutkiewicz, pedagoga z zespołu do spraw rodzinnej pieczy zastępczej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wodzisławiu Śl.
– Czy rodziny zastępcze są potrzebne?
– Każde dziecko powinno mieć dom, to wydaje się oczywiste. Są jednak dzieci pozbawione domu, opieki, krzywdzone, osierocone, porzucone. Rodzice tych dzieci nie żyją bądź znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej. Kiedy rodzice biologicznie nie mogą zapewnić potrzebnej opieki swoim dzieciom, wówczas inni dorośli przejmują odpowiedzialność za to, aby dzieci miały szansę nadal żyć i wychowywać się w rodzinie. Czy rodziny zastępcze są potrzebne? Tak, po to, by każde dziecko miało dom, w którym poczuje się bezpiecznie i będzie mogło ponownie zaufać dorosłym. Dom, w którym opiekunowie zastępczy otoczą go miłością i spokojem.
– W zeszłym roku funkcję rodzin zastępczych zawodowych na terenie powiatu wodzisławskiego pełniło 13 rodzin. Pani zdaniem to wystarczająca liczba?
– W powiecie wodzisławskim mamy aktualnie 153 rodziny zastępcze, w których wychowuje się 281 wychowanków. W 16 rodzinach zawodowych przebywa łącznie 84 dzieci. Liczba ciągle się zmienia, gdyż jedne dzieci usamodzielniają się, inne wracają do rodziców, a kolejne są przysposabiane. Ze względu na liczne postanowienia sądowe do realizacji, ciągle istnieje potrzeba zawiązywania nowych rodzin zawodowych, ale także i rodzin niezawodowych. Dlatego też Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wodzisławiu Śl. poszukuje rodzin, które chciałyby przyjąć pod swój dach dziecko, aby stworzyć mu bezpieczny dom.
– Jakimi cechami powinni się charakteryzować kandydaci na rodziców zastępczych?
– Szukamy ludzi, którzy są otwarci, posiadają wielkie serce, ale także cechują się poczuciem odpowiedzialności. Przede wszystkim takich, którzy chcą dzielić się z innymi radością domowego ciepła. A do tego odznaczają się cierpliwością i wytrwałością.
Jak zostać rodzicami zastępczymi?
Aby zostać rodziną zastępczą, trzeba przejść przez cztery podstawowe etapy: spotkać się z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wodzisławiu Śl., zebrać dokumenty, przejść pomyślnie testy psychologiczne i pedagogiczne oraz szkolenie. – Wszystkie osoby, które myślą o tym, aby zostać rodziną zastępczą, zapraszamy do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wodzisławiu Śl. mieszczącego się przy ul. Wałowa 30, gdzie pracownicy odpowiedzą na wszystkie pytania, rozwieją pojawiające się wątpliwości i przedstawią, na czym polega pełnienie tej ważnej roli, jaką jest rodzina zastępcza – mówi nam Joanna Krutkiewicz.